İlaç kullanan yaşlı bireyleri düşünerek yola çıkan üniversiteli gençler, tasarladıkları “İlaç Zamanı” adlı akıllı cihazla ilaçların ne zaman ve nasıl alınacağını hastaya hatırlatıyor. Her boyuttaki ilacın yerleştirilebileceği haznelerin bulunduğu ve 10 farklı ilacın bir aylık tabletlerini alacak kadar kapasitesi olan cihaz, içilmesi gereken ilacı, vakti gelince havuz kısmına bırakarak hastalara bir sinyal ile hatırlatmada bulunuyor.

Düzenli olarak ilaç almak zorunda kalan özellikle yaşlı bireylerin hayatlarını kolaylaştırmak için kolları sıvayan Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Eğitim Bilimleri Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) son sınıf öğrencileri, İlaç Zamanı adlı cihaz tasarladı. Cihaz, daha önce sisteme girilen kodlar vasıtasıyla, hastaya, hangi ilacın, saat kaçta alınacağı, aç veya tok karnına içileceğini hatırlatarak, alması gereken ilacı tam saatinde ilaç havuzu haznesine bırakıyor. Küçük yaştaki çocukların yanlışlıkla havuzdaki ilacı almaması için de havuz bölümünde kilit kısmı bulunuyor.

İlaç zamanını hatırlatmak için farklı cihazların dünyada yer aldığını belirten öğrenciler, kendi tasarladıkları cihazın, dünyadakilerden farklı olarak, her boyutta ilacın sığabileceği haznelerinin olması ve 10 farklı ilacın bir aylık tabletlerinin yerleştirilebilecek kadar kapasitesinin bulunması olarak belirtti.

Projeyi yapan öğrencilerden Sevgi Namlı, Olena Vlasenko, Onur Aykut, Yasin Elbüz ve Hasan Demir ile proje danışmanlıklarını yürüten BAU BÖTE Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tufan Adıgüzel ve Uzman Meltem Özmutlu cihazla ilgili AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

Projeye başlarken aşlılar açısından da bakarak ‘acaba neler yapılabilir’ diye düşündüklerini belirten Prof. Dr. Tufan Adıgüzel, öğrencilerinin huzurevi gibi yerleri ziyaret ederek gerekli saha araştırması yaptıklarını söyledi.

Adıgüzel, “Yalnız yaşayan, yalnız yaşamasa da tansiyon, şeker, kolestrol hastası olup ilaçlarla bir şekilde hayata tutunmaya çalışan fakat ilaçlarla ilgili talimatları doğru alamayan insanlar var. Arkadaşlara bunlarla ilgili bir araştırma yapmasını istedim. İlaçları almak için sabah karnına mı, tok karnına mı, yatarken mi diye düşünmek zor bir süreç. Hele ilaç sayısı biraz da fazla olunca. Kendi anne babamızda bu ilaç sayısı 10-15 taneye kadar yükselebiliyor. Bu durumu arkadaşlar araştırdı. Biz buna nasıl çözüm üretebiliriz ile ilgili fikir ortaya çıktı.” ifadelerini kullandı.

Projenin ekip lideri öğrencilerden Sevgi Namlı, fikrin nasıl ortaya çıktığını şöyle anlattı:

“Mezuniyet projesi kapsamında çevremizde nasıl sorunlar var diye bir düşünceyle başladık. Grup arkadaşlarımla da ortak görüşümüz yaşlı aile bireylerimizin ilaç almayı unuttuğu sorunu oldu. Sahada araştırma yapmamız gerekiyordu. Huzurevine giderek anket çalışması yaptık. Yaşlıların fazla ilaç kullandıkları ve huzurevindeki hasta bakıcıların da ilaçların alınması gereken zaman açısından zorlandıkları verisini elde ettik. Hocalarımızla paylaşınca bunun bir ihtiyaç olduğu ortaya çıktı.”

Cihaz ile öncelikle yaşlıları hedeflediklerini söyleyen Namlı, bunun yanı sıra çok fazla ilaç kullanan bireyler, hemşireler ve hasta bakıcıların da işinin kolaylaşacağını dile getirdi.

Namlı, “Cihaz, her boyuttaki ilaç için uygun. Hem karşıdaki kişiye hatırlatıyor hem de havuza ilaç düşüyor ve o ilacı içmesi hatırlatıyor. Sabah 2 ilaç alması gerekiyorsa o iki ilaç havuza düşüyor ve bir alarm veriyor. Cihaz çantada taşınabiliyor. Seyahat ederken yanında kolayca taşıyabiliyor.” diye konuştu.

– Koronavirüs tedbirleri kapsamında evde kalanlar için kullanılabilir

Koronavirüs tedbirleri kapsamında eve kalan yaşlıların özellikle bu süreçte bu tür hatırlatmalara daha çok ihtiyaç duyduğunu belirten öğrencinlerden Demir, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Ben 23 yaşında olmama rağmen pek çok ilaç kullanıyorum ve ben bile unutabiliyorum. Bu sorunları ben bile yaşıyorken, kronik hastalığa sahip, yaşlı vatandaşlar bu tür problemleri daha çok yaşıyorlar. Şu güncel meselede yaşlı vatandaşlar evde yaşamak zorunda kaldıkları için, projemizi bu doğrultuda da kullanabiliriz diye düşündük.”

Makinanın tasarım aşamasını anlatan Elbüz ise projenin mekatronik, elektronik ve yazılım olmak üzere 3 ana kısımdan oluştuğunu söyledi.

– “Yaşlıları düşünerek tasarladık”

Tasarım kısmının oldukça vakitlerini aldıklarını ifade eden Elbüz, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Tasarım kısmını düşünürken tamamen yaşlıları düşünerek tasarladık. Butonları büyük yaptık. Yaşlıların kullanımını kolaylaştıracak şekilde tasarladık. Cihazın 3 alanı var. Birincisi en üst kapak kısmı. Kapak kısmını açtıktan sonra ilaçları doldurduğumuz kısım. İkinci kısım, ilaçların vakitlerini ayarlayabildiğimiz kısım. Son kısım ise ilacın vakti geldikten sonra havuz dediğimiz alt kısımdaki çekmece kısmı. Vakti gelen ilaç, mesela sabah 9:00’da alması gerekiyor, saat 9:00’da zamanı gelince ana ekranda duruyor, zamanı gelince havuza düşüyor.”

Cihazın şu an patent sürecinde olduklarını belirten öğrenciler, üretime geçmek için projelerine destekçi aradıklarını belirtti.